Praktikat dhe përmendjet ditore të Profetit (Paqja qoftë mbi të!)
Përpiloi: Dr. Abdullah Ibn Hamud El-Foriih
Përktheu: Altin Torba
Faqe: 86
Pasqyra e temave të librit
Parathënia.
Hyrja.
Kuptimi i sunetit.
Modele nga kujdesi i selefëve për sunetin.
Prej fryteve të pasimit të sunetit.
Para nisjes drejt objektivit.
Dy porositë e imam En-Neueuijut.
Sunetet periodike (në kohë të caktuar).
Koha para agimit
Pjesa e parë: Zgjimi i personit nga gjumi.
Në lidhje me shfryrjen e ujit nga hunda tre herë, pas zgjimit nga gjumi gjatë natës, dijetarët kanë dy mendime
të ndryshme:
Prej suneteve të abdesit.
Pjesa e dytë: Namazi i natës dhe vitri.
Cila është koha e më e mirë për namazin e natës?
Parësorja sa i përket kohës së namazit të natës është tre gradësh.
Çështje: A është vërtetuar duaja e kunutit të vitrit prej fjalës apo veprimit të Profetit (Paqja qoftë mbi të!)?
Kunuti është para apo pas rukusë?
Çështje: A ngrihen duart në duanë e kunutit të vitrit?
Çështje: Me çfarë fillohet kunuti i vitrit?
Çështje: A fshihet fytyra me dy duart pas lutjes së kunutit?
Së dyti: Koha e agimit.
Ezani, ku gjenden disa sunete.
Suneti i agimit, ku gjenden disa sunete.
Në lidhje me numrin e suneteve sistematike, dijetarët kanë dy mendime të ndryshme:
Sunetet sistematike më të theksuara.
Suneti i agimit veçohet më disa gjëra.
Shkuarja në xhami, ku ka disa sunete.
Sunete në namaz.
a. Sutra (Ndarësi) dhe sunetet në të.
Për ardhjen bashkë të gruas, qenit të zi dhe gomarit [në transmetimin profetik], nuk ka një arsye të plotë (të
gjithanshme) mes tyre.
Është sunet që para çdo namazi të përdoret misvaku.
Gjatë qëndrimit në këmbë (të namazit) është sunet sa vijon.
Gjatë rukusë është sunet sa vijon.
Ngritja nga rukuja ka një sërë sunetesh.
Sexhdja ka një sërë sunetesh.
Prej suneteve në qëndrimin mes dy sexhdeve.
Xhelsetu El-Istiraha / Ulja e pushimit.
Prej suneteve të teshehudit:
Vendosja e dy pëllëmbëve në gjendjen e teshehudit ka dy trajta.
Vendosja e gishtave në gjendjen e teshehudit ka dy trajta.
Prej sunetit janë dhikrat (përmendjet) që ligjërohet të bëhen pas dhënies selam (përfundimit) të namazeve farz
(të detyrueshme).
Prej sunetit është që tesbihet të bëhen me gishta.
Prej sunetit është që pas [namazit të] agimit të qëndrohet në vendfalje deri në lindjen e diellit.
Dhikrat (Përmendjet) e sabahut (mëngjesit).
Dhikrat e mëngjesit dhe të mbrëmjes janë:
Së treti: Koha e paradites (duhaja).
Në lidhje me pëlqyeshmërinë e namazit të duhasë, dijetarët (Allahu i mëshiroftë!) kanë mendime të ndryshme.
Koha e tij dhe cila është koha e tij më e mirë.
Mirësia e tij (namazit të duhasë).
Numri i rekateve të tij (namazit të duhasë).
Së katërti: Koha e drekës
Çështja e parë: Namazi i suneteve para dhe pas (namazit të obliguar të) drekës.
Çështja e dytë: Prej sunetit është që rekati i parë i namazit të drekës, të zgjatet.
Çështja e tretë: Kajlula (Gjumi i shkurtër i drekës).
Në lidhje me pëlqyeshmërinë e veprimit të kajlulës (gjumit të shkurtër të drekës), janë dy mendime të
ndryshme.
Çështja e katërt: Gjatë zhegut (vapës së madhe) është sunet që namazi i drekës të vonohet derisa vapa të
pakësohet.
Së pesti: Koha e ikindisë (pasdites)
A është sunet që të falet namaz nafile (vullnetar) para ikindisë?
Dhikrat (Përmendjet) e mbrëmjes:
Kur fillon koha e dhikrave (përmendjeve) të mëngjesit dhe të mbrëmjes?
Fetvaja e dijetarit Ibn Uthejminit (Allahu e mëshiroftë!) [për çështjen]: “Kur është koha e dhikrave
(përmendjeve) të mbrëmjes? Cila është koha më e mirë për to? A bëhen ato kaza (pas kohës përkatëse) nëse
harrohen?”
Së gjashti: Koha e akshamit (perëndimit)
Çështja e parë: Prej sunetit është ndalimi i fëmijëve [mbajtja e tyre që të mos dalin nga shtëpia] në fillimin e
akshamit.
Çështja e dytë: Prej sunetit është mbyllja e dyerve në fillimin e akshamit, duke përmendur emrin e Allahut të
Lartësuar.
Çështja e tretë: Falja e dy rekateve para (namazit të obliguar të) akshamit (perëndimit).
Mes çdo ezani dhe ikameti është sunet që të falen dy rekate.
Çështja e katërt: Gjumi para jacie është i papëlqyeshëm.
Së shtati: Koha e jacisë (darkës)
Çështja e parë: Bisedimi dhe kuvendimi pas saj është i papëlqyeshëm.
Çështja e dytë: Më mirë është që namazi i jacisë të vonohet, përderisa kjo nuk i vë në vështirësi ata që falen
pas imamit.
Gjumi, ku ka disa sunete:
1. Mbyllja e dyerve kur flemë.
2. Fikja e zjarrit para gjumit.
3. Abdesi para gjumit.
4. Shkundja e shtratit para shtrirjes mbi të.
5. Gjumi në anën e djathtë të trupit.
6. Vendosja e dorës së djathtë nën faqen e djathtë.
7. Leximi i dhikrave (përmendjeve) të gjumit.
Për gjumin ka dhikra (përmendje) nga Libri (Kurani) dhe Suneti (Tradita Profetike).
Sunete në lidhje me çfarë sheh i fjeturi (ëndrrat).
Kush shikon ëndërr të mirë, për të është sunet që të veprojë çfarë vijon.
Kush shikon një ëndërr që nuk i pëlqen, për të është sunet të veprojë çfarë vijon.
Për atë që zgjohet natën, është sunet të thotë këtë dhikër (përmendje):
Sunetet joperiodike (që s’i përkasin një kohe të caktuar).
Sunetet e ushqimit.
1. Përmendja e emrit të Allahut [thënia BISMIL-LAAH / Me emrin e Allahut] në fillim të ushqimit.
2. Ngrënia në enë nga përpara vetes.
3. Të merret kafshata që bie; të hiqet e dëmshmja e gjendur në të dhe të hahet.
4. Lëpirja e gishtave.
5. Fshirja (boshatisja) e sahanit (enës së ushqimit).
6. Ngrënia me tre gishta.
7. Marrja frymë tre herë jashtë enës.
8. Falënderimi i Allahut të Lartësuar pas ushqimit.
9. Ngrënia bashkërisht.
10. Lavdërimi i ushqimit nëse i pëlqen.
11. Të bëhet dua (lutje) për shtruesin e ushqimit.
12. Pëlqehet që pirësi t’i japë të pijë atij që gjendet në të djathtë të tij.
13. Ai që shërben për të pirë, për vete pi i fundit.
14. Mbulimi i enëve duke u përmendur emri i Allahut, kur vjen nata.
Sunete të selamit (përshëndetjes), takimit dhe ndenjjes.
1. Prej sunetit është: dhënia e selamit.
2. Dhënia e selamit pëlqehet të përsëritet tre herë, nëse lind nevoja për këtë.
3. Prej sunetit është që selami t’i jepet të njohurit dhe të panjohurit.
4. Prej sunetit është që selamin ta nisë i pari kush ka ardhur Suneti (Tradita Profetike) që ta nisë atë.
5. Prej sunetit është që t’u jepet selam fëmijëve.
6. Prej sunetit është që të jepet selam kur futemi në shtëpi.
Përfitim: Nga sa më parë, përfitohet se kur hyhet në shtëpi pëlqehet që të veprohen tre sunete.
7. Prej sunetit është që nëse hyhet tek njerëz ku gjendet dikush që po fle, të jepet selam me zë të ulët.
8. Prej sunetit është përçimi i selamit.
Juristët muslimanë kanë mendime të ndryshme lidhur me dispozitën e përçimit të selamit.
9. Dhënia e selamit kur hyhet në një kuvend dhe gjithashtu kur iket prej tij.
10. Gjatë takimit është sunet që krahas selamit, të shtrëngohen edhe duart (pëllëmbët).
11. Buzëqeshja dhe fytyra e çlirët (gazmore) gjatë takimit, janë sunet.
12. Fjala e mirë është prej sunetit, pasi ajo është sadaka.
13. Pëlqyeshmëria e dhikrit (përmendjes) të Allahut të Lartësuar në kuvend.
14. Prej sunetit është që kuvendi të përfundohet me: (Kefaretu El-Mexhlis / Shlyerësja e Kuvendit).
Sunete të veshjes dhe hijeshimit.
1. Prej sunetit është që veshja e këpucëve [dhe ngjashëm] të fillohet djathtas.
2. Prej sunetit është që të vishen rroba të bardha.
3. Prej sunetit është përdorimi i parfumit [në publik, lejohet vetëm për burrat].
Prej sunetit është që flokët të krehen djathtas.
Sunete të teshtimës dhe gogësimës.
1. Për teshtitësin është sunet që të thotë: “EL-ȞAMDU LIL-LAAH / Falënderimi absolut i takon Allahut”.
2. Prej sunetit është që nëse teshtitësi nuk e falënderon Allahun, të mos bëhet për të lutje për mëshirë.
3. Prej sunetit është që gogësima të përmbahet, ose të zmbrapset (frenohet) me dorë.
Më e mira është që gogësitësi të mos e ngrejë zërin e tij kur gogësinë.
Sunete të tjera ditore.
Prej sunetit është shkruarja e testamentit.
Toleranca dhe butësia në shitblerje.
Falja dy rekate pas çdo abdesi.
Pritja e namazit.
Misvaku.
Përtëritja e abdesit për çdo namaz.
Duaja (Lutja).