Titulli: QYTETE DHE QYTETËRIME
Autori: Ahmet Davutoğlu
Botues: Logos-a
E PËRKTHEU NGA TURQISHTJA: Rubin Hoxha
TITULLI I ORIGJINALIT: MEDENİYETLER VE ŞEHİRLER
Ahmet Davutoğlu
Küre, İstanbul, 2016
Formati: A5
Faqe: 328
Libër në të cilin pasqyrohen gjurmët që kanë lënë te autori qytetet që i ka parë dhe i ka ndjerë duke i përjetuar personalisht. Këto gjurmë, që përbëjnë sfondin e analizave teorike, në të njëjtën kohë përbëjnë edhe bazën e perceptimit historik qytetërimor të formuar me kalimin e kohës. Fati i këtyre qyteteve është i përbashkët me fatin e qytetërimeve që u përkasin brenda rrjedhës historike.
Biblioteka: LEXO
Për botuesin: Adnan Ismaili
Kryeredaktor: Husamedin Abazi
Redaktor biblioteke: Ali Pajaziti
Redaktor gjuhësor: Edison Çeraj
Redaktor artistik & disenji: Edib Agagjyshi
Redaktor teknik: Halil Berisha
Faqosës: Sedat Halimi
Mbikëqyrës i shtypit: Kemal Ismaili
Përgatitja kompjuterike: Focus Pro – Shkup
Shtypi: Focus Print – Shkup
PËRMBAJTJA:
PARATHËNIE E BOTIMIT SHQIP ………………………………………………. 9
HYRJE………………………………………………………………………………… 11
KAPITULLI I PARË ……………………………………………………………….. 25
PREZANTIMI IM I PARË ME QYTETET: GJURMËT E HAPËSIRËS …… 25
1. STAMBOLLI DHE KONJA: MËSUESIT E MI TË PERCEPTIMIT URBAN .. 27
2. Meka-Medina, Jerusalemi, Stambolli: horizontet
e perceptimit tim ekzistencial ……………………………………………….. 28
3. Londra: prezantimi i parë me kulturën urbane perëndimore ……… 33
4. Nju Jorku, Jerusalemi, Roma, Stambolli, Delhi, Katmandu, Pekini:
një udhëtim qytetërimor në qytetet boshtore ……………………………. 35
5. Kajro: qyteti bosht i ndërveprimit ndërqytetërimor …………………. 43
6. Ditët në Aman: nga qytetet e lashta në politikën moderne arabe …. 48
7. Kuala Lumpur: qyteti ku kryqëzohen qytetërimet islame,
kineze e indiane ………………………………………………………………… 50
8. Nga Damasku profetik në Bagdad: qytetet e trishta të perceptimit
tim historik ……………………………………………………………………… 53
9. Shirazi dhe Isfahani: thelbi poetik i traditës sonë urbane ………….. 55
10. Rrënjët historike të perceptimit tonë urban: qytetet e Horasanit
dhe të Transoksianës ………………………………………………………….. 55
11. Qytetet boshtore që kanë dashur t’i spastrojnë nga Turkistani
në Andaluzi ……………………………………………………………………… 57
13. Amaneti historik: qytetet e Bijve të Çliruesve (evlad-i fatihan) ….. 60
14. Venecia dhe Timbuktu: qytetet bibliografike të natyrës
dhe mbivendosjes historike ………………………………………………….. 65
15. Nga perceptimi empirik në teori: vetëperceptimi i qytetërimeve
dhe qytetet ……………………………………………………………………….. 67
6 AHMET DAVUTOĞLU
KAPITULLI I DYTË: Historiografia urbane dhe qyteti osman ………………. 69
1. KRITIKË METODOLOGJIKE ………………………………………………… 71
2. QYTETET OSMANE NË HISTORIOGRAFINË URBANE ………………. 84
KAPITULLI I TRETË: Qyteti si subjekt i historisë: historia e qytetërimeve
dhe qytetet boshtore ………………………………………………………………. 93
1. QYTETE PARARENDËSE/THEMELUESE TË NJË QYTETËRIMI:
PATALIPUTRA, ATHINA, ROMA DHE MEDINA. ………………………..101
2. QYTETE TË THEMELUARA NGA QYTETËRIME: BAGDADI,
KORDOVA, DELHI, ISFAHANI, PEKINI, PARISI, LONDRA, BERLINI,
AMSTERDAMI, MOSKA, SHËN PETERSBURGU ………………………….115
a. Qyteti islam: ndërtimi i “Medineve” të reja në hapësira
të reja kulturore ………………………………………………………………..115
b. Qendrat e fuqisë së qytetërimit perëndimor: moderniteti
dhe qytetet në shkëlqim ………………………………………………………125
3. QYTETE TË BARTURA ME FORMIMIN E QYTETËRIMEVE:
ALEKSANDRIA, KONJA, BURSA, SARAJEVA ……………………………..132
a. Qytetet aleksandrike dhe ndërveprimi ndërqytetërimor ……………132
b. Tradita urbane selxhuko-osmane në linjën Horasan-Anadoll-Rumeli 137
c. Qytetet e bartura të ekonomi-politikës moderne ……………………..145
4. “QYTETE FANTAZMASH” QË E KANË HUMBUR
SHPIRTIN/RËNDËSINË ME ZHVENDOSJEN E PUSHTETIT POLITIK
DHE TRANSFORMIMIN QYTETËRIMOR: KORDOVA, GRANADA,
SELANIKU, BAHÇESARAJI …………………………………………………….147
5. QYTETE TË SPASTRUARA BASHKË ME QYTETËRIMET: MOHENJODARI, HARAPA, PERSEPOLISI, OTRARI (FARABI), TENOKTITLANI …160
6. QYTETE MBI LINJAT E NDËRVEPRIMIT
GJEOKULTUROR/GJEOEKONOMIK …………………………………………168
a. Linja Mesopotami-Anadoll-Levant: Mosul-Mardin-Dijarbakër-
QYTETE DHE QYTETËRIME 7
Urfa-Haleb-Iskenderun-Damask-Bejrut ………………………………..170
b. Linja Azi-Iran-Indi: Samarkand-Buhara-Hiva-Belh
(Mezarisherif) ………………………………………………………………….181
c. Linja Azi-Stepa: Bullgar-Kazan-Bahçesaraj …………………………185
d. Linja Andaluzi-Afrikë Veriore-Sahara: Marakesh-Timbuktu …196
7. QYTETE QË TAKOJNË/TRANSFORMOHEN/TRANSFORMOJNË
QYTETËRIME TË NDRYSHME: JERUSALEMI, SHPIRTI I HISTORISË
OSE EMRI I LASHTË I PAQES ………………………………………………….200
a. Përpjekjet për spastrimin e Jerusalemit dhe shpirti rezistues
i qytetit: babilonasit dhe romakët ………………………………………….206
b. Ringjallja e shpirtit të qytetit dhe vazhdimësia: Halifi Umer,
ejubidët dhe osmanët ………………………………………………………….216
c. Përpjekja për një qytet njëpërmasor: kryqtarët dhe Izraeli ………..224
8. QYTETE QË TAKOJNË/TRANSFORMOHEN/TRANSFORMOJNË
QYTETËRIME TË NDRYSHME: KAJRO, FORCA TRANSFORMUESE
E VENDIT …………………………………………………………………………..231
9. QYTETE QË TAKOJNË/TRANSFORMOHEN/TRANSFORMOJNË
QYTETËRIME TË NDRYSHME: STAMBOLLI, QYTETI SUBJEKT
I GËRSHETIMIT QYTETËRIMOR ……………………………………………..247
a. Fet’hiosman dhe Reconquista: dy fytyrat e zgjerimit ushtarak
në Europë ………………………………………………………………………..253
b. Fet’h-i, Stambolli dhe rendi osman si një transformim qytetërimor …268
c. Kultura urbane dhe ndryshimi arkitektonik …………………………..286
LISTA E HARTAVE ……………………………………………………………….307
BIBLIOGRAFIA ……………………………………………………………………311
INDEKSI: ……………………………………………………………………………323
Loading...
Reload document 
Open in new tab 
